Önceki dönem milletvekillerinden İbrahim Aydemir, küresel enerji dengesini değiştirecek bir gelişmeye dikkat çekti. Çin'in toryum yakıtlı erimiş tuz reaktörü teknolojisinde sağladığı başarıyı yakından izleyen Aydemir, bu atılımın Türkiye için stratejik bir yol haritası sunduğunu vurguladı. Şanghay Uygulamalı Fizik Enstitüsü'nün Gansu eyaletinde hayata geçirdiği 2 megavatlık deneysel reaktörün, tarihte ilk kez toryumdan uranyuma yakıt dönüşümünü gerçekleştirmesi, enerji üretiminde yeni bir çağın kapılarını araladı.
Aydemir'e göre Çin'in bu hamlesinin arkasında sadece teknolojik üstünlük değil, stratejik bir vizyon yatıyor. "Çin savaşmıyor çünkü savaşarak para kazanamaz. Dünyanın tedarik zincirinin merkezinde duran bir ekonomi ancak barış ortamında büyür" diyen Aydemir, Pekin yönetiminin enerji bağımsızlığına verdiği önemi Türkiye'nin de örnek alması gereken bir duruş olarak tanımladı.
Toryum rezervinde dünya ikincisiyiz
Toryum rezervleri sıralamasında Hindistan'ın ardından dünya ikincisi konumunda bulunan Türkiye'nin bu zenginliği değerlendirmemesini kabul edilemez bulan Aydemir, ülkenin enerji geleceğinin bu madenle yeniden yazılabileceğini ifade etti. Eskişehir ve Bilecik bölgelerinde yer alan zengin toryum yataklarının, nadir toprak elementleriyle birlikte bulunması, bu kaynağın değerini daha da artırıyor.
Aydemir'e göre Çin'in Hudong tersanesinde geliştirdiği toryum yakıtlı gemi projesi, teknolojinin ticari uygulanabilirliğini kanıtlayan somut bir örnek. 14 bin konteynır kapasiteli kargo gemisine güç sağlayacak 200 megavatlık reaktör, yıllarca yakıt ikmali yapmadan kesintisiz çalışma kapasitesine sahip. Bu gelişme, deniz taşımacılığından sanayiye, askeri teknolojiden veri merkezlerine kadar geniş bir yelpazede devrim anlamına geliyor.
Toryum reaktörlerinin güvenlik avantajlarına da değinen Aydemir, bu sistemlerin atmosferik basınçta çalışması sayesinde patlama riskini sıfırladığını, acil durumlarda erimiş yakıtın kendiliğinden katılaşarak kazaları önlediğini anlattı. "Bu reaktörleri şehrin ortasına bile kurabilirsiniz" diyen Aydemir, Kocaeli tersaneler bölgesi gibi yüksek enerji tüketen sanayi alanlarına özel çözümler üretilebileceğini örnekledi.
Dışa bağımlılıktan kurtuluş reçetesi
Hindistan'ın 2050'ye kadar toryum bazlı santraller planlayarak enerji dönüşümüne başlaması, dünyadaki en büyük iki nüfusa sahip ülkenin atmosferik kirliliği sıfırlama yolunda ilerlemesi anlamına geliyor. Aydemir, bu hamlenin sadece çevresel değil, jeopolitik sonuçlarının da dikkate alınması gerektiğini vurguladı.
Vatan millet önce gelir
Aydemir sözlerini, enerji politikalarının ülke menfaatlerinin önceliğinde şekillenmesi gerektiği çağrısıyla tamamladı ve "önce vatan millet gelmeli" sözüyle tercihinin net olduğunu gösterdi.